Članak
mar 27
Nazad

NA PUTU NORMALIZACIJE – JUGOSLOVENSKO-SOVJETSKI TRGOVINSKI PREGOVORI 1940.

Aleksandar Životić

10.51204/Anali_PFBU_21102A
SAŽETAK /

U radu se na osnovu dostupnih objavljenih i neobjavljenih arhivskih izvora jugoslovenskog i sovjetskog porekla, kao i relevantne istoriografske i memoarske literature analiziraju istorijske okolnosti i motivi koji su doveli do otpočinjanja jugoslovensko-sovjetskih trgovinskih pregovora početkom maja 1940. godine. Osvetljeni su tok razgovora u Moskvi, karakter zaključenog sporazuma i dometi međusobnih trgovinskih odnosa do izbijanja Drugog svetskog rata u Jugoslaviji u aprilu 1941. godine. Predstavljene su i reakcije zainteresovanih velikih sila, posebno Nemačke, Italije i Velike Britanije na jugoslovensko-sovjetsko ekonomsko i političko zbližavanje. Rad sadrži autorovu ocenu značaja ekonomskih pregovora kao uvoda u potpunu normalizaciju jugoslovensko-sovjetskih odnosa.

ČLANAK JE RASPOLOŽIV NA /
Ćirilici   Latinici  
REFERENCE /

Arhivski izvori:

  1. Arhiv Jugoslavije
  2. Fond 370 – Poslanstvo Kraljevine Jugoslavije u Ankari
  3. Fond 797 – Lični fond kneza Pavla Karađorđevića
  4. Fond 859 – Lični fond Milana Gavrilovića.
  5. Arhiv Srpske akademije nauka i umetnosti
  6. 14438 – Ostavština dr Milorada Đorđevića
  7. Vojni arhiv
  8. Popisnik 17 – Vojska Kraljevine Jugoslavije
  9. Ruski državni arhiv socijalno-političke istorije
  10. 84 – A. I. Mikoяn. (84 – A. I. Mikoyan)
  11. Hrvatski državni arhiv
  12. 1005 – Lični fond Rudolfa Bićanića

Štampa:

  1. Politika. 1940. Trgovinski pregovori sa SSSR. 18. april.
  2. Srpski glas 25/1940. Pred vaspostavljanjem odnosa sa Sovjetskom Unijom. 3. maj.
  3. Srpski glas 27/1940. Naši odnosi s Rusijom. 16. maj.

Objavljeni arhivski izvori:

  1. Britanci o Kraljevini Jugoslaviji, III (1939‒1941), prir. Ž. Avramovski. Beograd 1996
  2. Voennaя razvedka informiruet. Dokumentы Razvedupravleniя Krasnoй armii (яnvarь 1939–iюnь 1941), sostavitelь B. Gavrilov. Moskva 2009. (Voyennaya razvedka informiruyet. Dokumenty Razvedupravleniya Krasnoy armii (yanvar 1939–iyun 1941), sostavitel B. Gavrilov. Moskva 2009.)
  3. Dokumentы vnešneй politiki CCCP, t. 23, kn. 1. Moskva 1995. (Dokumenty vneshney politiki SSSR, t. 23. kn. 1. Moskva 1995.)
  4. Sovetsko-юgoslavskie otnošeniя 1917‒1941, red. V. Zelenin. Moskva 1992. (Sovetsko-yugoslavskiye otnosheniya 1917-1941, red. V. Zelenin. Moskva 1992.)
  5. Aprilski rat 1941. Zbornik dokumenata. I, odgovorni ur. F. Trgo. Beograd 1969.

Članci i monografije:

  1. Bjelajac, M. 1‒2/2006. Pokušaj strateškog oslonca Jugoslavije na SSSR 1939–1941. Vojnoistorijski glasnik: 41‒66.
  2. Volkov, V. K. 6/1990. Sovetsko-юgoslavskie otnošeniя v načalьnый period Vtoroй mirovoй voйnы v kontekste mirovыh sobыtiй (1939‒1941.gg). Sovetskoe slavяnovedenie: 5. (Volkov. V. K. 6/1990. Sovetsko-yugoslavskiye otnosheniya v nachalnyy period Vtoroy mirovoy voyny v kontekste mirovykh sobytiy (1939-1941.gg). Sovetskoye slavyanovedeniye: 5.)
  3. Zečević, M. 2003. Prošlost i vreme. Iz istorije Jugoslavije. Beograd.
  4. Životić, A. 2016. Jugoslovensko-sovjetski odnosi 1939‒1941, Beograd.
  5. Jovanović Stoimirović, M. 2000. Dnevnik 1936‒1941. Novi Sad.
  6. Milošević, M. 3‒4/2002. Uspostavljanje diplomatskih odnosa između Kraljevine Jugoslavije i SSSR-a 1940. godine. Isto­rijski zapisi: 99‒124.
  7. Hoptner, J. 1965. Jugoslavija u krizi 1934‒1941. Beograd.
  8. Konstantinović, M. 1998. Politika sporazuma. Dnevničke beleške 1939‒1941. Londonske beleške 1944‒1945. Novi Sad.
  9. Ribar, I. 1952. Politički zapisi, IV. Beograd.
  10. Smirnova, N. D. 2/1996. Neizvestnыe stranicы sovetsko-italьяnskih otnošeniй. Po novыm dokumentam. Novaя i noveйšaя istoriя: 32‒52. (Smirnova. N. D. 2/1996. Neizvestnyye stranitsy sovetsko-italianskikh otnosheniy. Po novym dokumentam. Novaya i noveyshaya istoriya: 32-52.)