Članak
jun 30
Nazad

DA LI JE PRAVO SLEDOVANJA USTAVOM ZAŠTIĆENI IMOVINSKI INTERES I U ODNOSU NA REPUBLIKU SRBIJU II DEO

Nenad Tešić

10.51204/Anali_PFUB_18204A
SAŽETAK /

Autor u ovom radu istražuje one krivičnopravne mere koje nisu usmerene na ličnost učinioca već neposredno utiču na njegovu imovinsku poziciju: oduzimanje predmeta izvršenja krivičnog dela, oduzimanje imovinske koristi stečene krivičnim delom, oduzimanje imovine proistekle iz krivičnog dela.

U tom kontekstu se postavlja pitanje kakav je odnos tih mera i prava trećih lica na oduzetim dobrima. Ako se osnovni pravnopolitički cilj sveobuhvatnog oduzimanja imovine ogleda u sprečavanju bogaćenja kriminalnih organizacija, a suština hipoteke je u zaštiti prava njenog imaoca erga omnes, onda nije teško zamisliti situaciju u kojoj se pravo sledovanja hipotekarnog poverioca sučeljava sa tom krivičnopravnom merom izrečenom hipotekarnom dužniku. Upravo tu situaciju autor smatra adekvatnim testom za razrešenje dileme o tome da li je pravo sledovanja imovinski interes koji uživa punu ustavnopravnu zaštitu.

Autor pokušava da pronađe „Arijadninu nit“ koja bi nas izvela iz „pravnog lavirinta“, onoga što je opravdana reakcija države u borbi protiv organizovanog kriminala i onoga što se smatra primerenom zaštitom subjektivnih prava obezbeđenih poverilaca. U radu se ističe da se u odgovoru na pitanje ima li hipotekarni poverilac pravo sledovanja u odnosu na državu, ako se mera sveobuhvatnog oduzimanja odnosi na hipotekovanu nepokretnosti, pre svega mora voditi računa o savesnosti hipotekarnog poverioca. Pritom taj subjektivni element sudovi moraju da ocenjuju uzimajući u obzir sve okolnosti konkretnog slučaja, a naročito: vreme nastanka hipoteke (u odnosu na iniciranje postupka oduzimanja), ukupne poslovne i druge odnose hipotekarnog poverioca i dužnika, kao i objektivne promene u njihovim imovinskim prilikama pre i posle zasnivanja hipoteke.

ČLANAK JE RASPOLOŽIV NA /
Ćirilici  
REFERENCE /
  • Boucht, J., „Extended Confiscation and the Proposed Directive on Freezing and Confiscation of Criminal Proceeds in the EU: On Striking a Balance between Efficiency, Fairness and Legal Certainty“, European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice 21(2)/2013.
    https://doi.org/10.1163/15718174-21022024
  • Carss-Frisk, M., The right to property, A guide to the implementation of Article 1 of Protocol No. 1 to the Europe-an Convention on Human Rights, Human rights handbooks, No. 4, Council of Europe, Strasbourg 2001.
  • Council of Europe, European Court of Human Rights, Practical Guide on Admissibility Criteria, Strasbourg 2014.
  • Fukumi, S., Cocaine Trafficking in Latin America: EU and US Policy Responses, Ashgate Publishing, Aldershot – Burlington 2008.
  • Gluščević, J., Oduzimanje imovine stečene krivičnim delom, doktorska disertacija, Pravni fakultet Univerziteta „Union“ u Beogradu, Beograd 2015.
  • Golay, Ch., Cismas, I., „Legal Opinion: The Right to Property from a Human Rights Perspective“, 2010, https://doi.org/10.2139/ssrn.1635359, 28. jun 2017.
  • Govedarica, M., Vujić, D., „Uporednopravni sistemi oduzimanja nezakonite imovine sagledani kroz odluke Evropskog suda za ljudska prava“, Pravna riječ 33/2012.
  • Grgić, A. et al., The right to property under the European Convention on Human Rights, A guide to the implemen-tation of the European Convention on Human Rights and its protocols, Human rights handbooks, No. 10, Council of Europe, Strasbourg 2007.
  • Hiber, D., Živković, M., Obezbeđenje i učvršćenje potraživanja, Beograd 2015.
  • King, C., Walker, C. (eds.), Dirty Assets: Emerging Issues in the Regulation of Criminal and Terrorist Assets, Routledge, Abingdon – New York 2014.
  • Kommers, D., The Constitutional Jurisprudence of the Federal Republic of Germany, II edition, Duke University Press, London 1997.
  • Kommers, D. P., Miller, R. A., The Constitutional Jurisprudence of the Federal Republic of Germany, III edition, Revised and Expanded, Duke University Press, Durham – London 2012.
    https://doi.org/10.1215/9780822395386
  • Krane, J. A., Civil Forfeiture and the Canadian Constitution, University of Toronto, Toronto 2010.
  • Matthews, M., „Civil Asset Forfeiture and the Constitution“, Institute for Policy Innovation Ideas 70/2016, http://www.ipi.org/docLib/20160218_CivilAssetForfeitureFinal.pdf, 28. jun 2017.
  • Levy, L. W., A License to Steal: The Forfeiture of Property, The University of North Carolina Press, Chapel Hill 1996.
  • Nelson, S., „The Constitutionality of Civil Forfeiture“, Yale Law Journal 125(8)/2016.
  • Nikšić, S., „Imovina u građanskom pravu“, Zbornik Pravnog fakulteta u Zagrebu 62(5–6)/2012.
  • Panov, S., „O zajedničkoj svojini u braku“, Anali Pravnog fakul­teta u Beogradu 1–3/98.
  • Pavlović, Đ., Hipotekarno pravo u Kneževini Srbiji, Beograd 1868.
  • Povlakić, M., „Stvarnopravno osiguranje kredita u Bosni i Hercegovini“, Stvarnopravno uređenje u tranzicijskim zemljama, Stanje i perspektive (red. T. Josipović), Zagreb 2009.
  • Pradel, Ž., Komparativno krivično pravo, Sankcije, Pravni fakul­tet Univerziteta u Beogradu, Beograd 2009.
  • Radić, D., Imovinski odnosi u braku, Banja Luka 2016. (Radić, D., Imovinski odnosi u braku, Banja Luka 2016)
  • Savona, E. (ed.), Responding to Money Laundering: International Perspectives, Amsterdam 1997.
  • Stojanović, Z., Kolarić, D., Krivičnopravno suzbijanje organizovanog kriminaliteta, terorizma i korupcije, Beo-grad 2014.
  • Stone, J. R., The Routledge Dictionary of Latin Quotations: The Illiterati’s Guide to Latin Maxims, Mottoes, Prov-erbs, and Sayings, Routledge, New York – London 2005.
  • Tešić, N., „O zajedničkoj imovini supružnika“, Pravni život 10/2006.
  • Van Der Walt, A. J., „Civil forfeiture of instrumentalities and proceeds of crime and the constitutional property clause“, South African Journal on Human Rights 16(1)/2000.
    https://doi.org/10.1080/02587203.2000.11827587
  • Vettori, B., Tough on Criminal Wealth – Exploring the Practice of Proceeds from Crime Confiscation in the EU, Dordrecht 2006.
  • Young, S. N. M. (ed.), Civil Forfeiture of Criminal Property: Legal Measures for Targeting the Proceeds of Crime, Cheltenham – Northampton 2009.