Vladimir Ateljević
10.5937/AnaliPFB1803291A
Davno naučene lekcije o Evropskoj uniji (EU) govore da to nije organizacija čvrste moći (hard power). Ta činjenica ni po čemu ne umanjuje vrednost ni značaj njenog postojanja. Štaviše, dvadeset osam država članica u najvećem broju oblasti delovanja vide EU kao najbolji format da se zajedničkom akcijom uradi više i delotvornije nego pojedinačnim naporima članica. Pojednostavljeno govoreći, za svoje članice EU je jača kao celina nego kao puki zbir delova. Istovremeno, pomenutih dvadeset osam država pojedinačno ili grupno se suočava sa skupom zajedničkih izazova, rizika i pretnji po evropsku bezbednost. Te grupe razloga motivišu EU da definiše zajedničke spoljnopolitičke i bezbednosne prioritete, a jedan od osnovnih je multilateralizam u delovanju. Za autore i donosioce Globalne strategije EU, kao spoljnopolitičke i bezbednosne strategije, to je jedan od načina da se EU u međunarodnim odnosima učini uticajnom i da se dostignu njeni ciljevi međunarodnog delovanja navedeni u članu 2 Lisabonskog ugovora. U središtu takvog sistema su Ujedinjene nacije (UN) i to se potvrđuje u tekstu Globalne strategije EU.
Da li zaista odnosi EU i UN sadrže potencijal multiplikacije uticaja, ali i platformu za ostvarivanje ciljeva obe organizacije na međunarodnoj sceni, i kako ti odnosi izgledaju u savremenoj i istorijskoj retrospektivi osnovni su predmet i sadržaj ovog teksta.
- Barkin, J. S., International Organization: Theories and Institutions, Palgrave Macmillan, New York 2006.
- Blockmans, S., Wessel, R., The European Union and Peaceful Settlement of Disputes in its Neighbourhood: the Emergence of a New Regional Security Actor?, Hart Publishing, Oxford 2011.
- Bothe, M., „The Legitimacy of the Use of Force to Protect Peoples and Minorities“, Peoples and Minorities in International Law (ed. C. Brolmann), Brill, Dordrecht 1993.
- Cîrlig, C., „EU-UN cooperation in peacekeeping and crisis management, Briefing“, European Parliamentary Research Service PE 572.783/2015.
- David Francis, The Regional Impact of the Armed Conflict and French Intervention in Mali, Norwegian Peacebuilding Resource Center, 2013, http://www.operationspaix.net/DATA/ DOCUMENT/7911~v~The_regional_impact_of_the_armed_conflict_and_French_intervention_in_Mali.pdf, 1. maj 2018.
- Grevi, G., de Vasconcelos, A., Partnerships for Effective Multilateralism, EU Institute for Security Studies, Paris 2008.
- Hoffmeister, F., The European Union and the Peaceful Settlement of International Disputes, Oxford University Press, Oxford 2012.
- Milisavljević, B., Nove mirovne misije Organizacije Ujedinjenih nacija, Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd 2007.
- Mingst, K., Karns M., Dilemmas in World Politics, The United Nations in the 21st Century, Westview Press, Boulder, Colorado 2011.
- Račić, O., Ujedinjene nacije između moći i prava, Službeni glasnik, Beograd 2010.
- Rumelili, B., „The European Union’s Impact on the Greek-Turkish Conflict“, Working Papers Series in EU Border Conflicts Studies, University of Birmingham 6/2004.
- Sands, Ph., Klein, P., Bowett’s Law of International Institutions, Sweet and Maxwell, 20096.
- Schweigman, D., Authority of the Security Council under Chapter VII of the UN Charter: Legal Limits and the Role of the International Court of Justice, Kluwer Law International, Boston, Massachusetts 2001.
- Schermers, H., Blokke, N., International Institutional Law: Unity Within Diversity, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden – Boston 20115.
- Simić, Ž., Janković, A., Kipar istorijat ujedinjenja, Svet knjige, Beograd 2015.
- Sola, N. F., „The European Union as a Regional Organization within the Meaning of the UN Charter“, Polish Yearbook of International Law 2013.
- Ujvari, B., „The Global Strategy – reinvigorating the EU’s multilateral agenda?“, Security Policy Brief 69/2016.
- Van Vooren, B., Blockmans, S., Wouters, J., The EU’s Role in Global Governance: The Legal Dimension, Oxford University Press, Oxford 2013.
Zatvoreno za komentare